Kadınlarda İdrar Kaçırma Problemleri
İsteğimiz ve irademiz dışında idrarın dışarı akmasına idrar kaçırma denir. Bu durum; öksürünce, hapşırınca idrar kaçırma, ani gelen bir tuvalet hissiyle yetişemeden idrarını kaçırma, fark etmeden idrarının çamaşırına damlaması gibi şekillerde olabilir.
İdrar kaçırma Önemi:
Kadınlar arasında idrar kaçırma tahmin edilenden daha fazladır. Her 4 kadından birisi hayatının bir döneminde idrar kaçırma sorunu olduğunu ifade eder. Hayatı tehdit etmese de hayat kalitesini düşürür, sosyal ve cinsel hayatı olumsuz etkiler. Kadınlar bu durumu normal doğum yapmış olmalarına, yaşlanmalarına ya da menapoza bağlı olarak, doğal karşıladığı için yada utanılacak bir durum gibi görerek çevreleriyle paylaşmazlar, doktora başvurmazlar.
Oysa ki idrar kaçırma zamanla kadınların sosyal hayatlarını, iş hayatlarını ve cinsel hayatlarını etkilemeye başlar. Çünkü bu şikayeti olan kadınlar gece başka bir yerde misafir olmaktan sıkıntı duymaya başlarlar. Tatile çıkmaktan korkarlar, idrar kokusu ve ıslaklığına bağlı gün içinde sürekli çamaşır ya da ped değiştirme endişesi sosyalleşmelerini engeller. Kendilerini toplumdan ayırmaya başlarlar. Ayrıca genital hijyen bozukluğuna bağlı olarak vajinal enfeksiyonlar, mantar enfeksiyonu ve kaşıntı, dış genital bölgede kızarıklıklar, tahrişler ve cinsel isteksizlik yaşarlar.
Bütün bunların sonucu mutsuzluk, kendisine saygısını yitirme ve depresyon olabilir.
İdrar kaçırma sebepleri :
İlerleyen yaş ve menapoz, geçirilmiş zor doğumlar, idrar yolu enfeksiyonları ya da taşları, obezite, kontrolsuz diyabet hastalığı,kronık Kabızlık ve kronık öksürük, genetık yatkınlık sayılabılr.
İdrar kaçırmanın tipleri:
En Yaygın Görülen iki tipi ;
*Stres tip idrar kaçırma; Bu hastalar efor, egzersiz, öksürme, hapşırma, gülme, merdiven çıkma, ağırlık kaldırma gibi durumlarda farketmeden idrar kaçırırlar. Sebep doğumlara ya da yaşa bağlı olarak idrar tutmaya yarayan kasların zayıflaması, idrar torbasının sarkması ve idrar borusunun fonksiyonun bozulmasıdır.
*Aciliyet tipi idrar kaçırma; bu hastalarda ise aniden ortaya çıkan, engellenmesi güç, şiddetli bir idrar yapma isteği sonucunda ansızın tuvalete gitme isteği oluşur. Çoğunlukla yetişemeden tuvalet kapısında idrarını kaçırır. Sebep idrar kesesini oluşturan kasların istenmeyen kasılmalarıdır. Bu hastalarda gece uykudan uyanıp tuvalete gitme isteği ya da su sesiyle idrar kaçırma da olabilir.
Doktora başvuru:
İdrar kaçırma sorunu olan hastalar genellikle doktora başvurmaya çekinirler. Vajinal muayene olma çekincesi, muayene sırasında bile idrar kaçıracağı endişesi, ameliyat olma korkusu, ameliyatların ağır olduğunu zannetmesi, ameliyat olsa da şikayetinin geçmeyeceği endişesi, normal doğum yaptığı için bunun normal olduğu düşüncesi gibi nedenler onları bize başvurmaktan alıkoyar.
Hasta bize başvurduğunda öncelikle nasıl durumlarda idrar kaçırdığı , ne sıklıkta kaçırdığı, ne zamandır şikayetleri olduğu konusunda güzelce sorgulamak gerekir. Ardından yaptığımız muayenede ilgili kaslarda gevşeme olup olmadığı, idrar kesesi ile idrar borusu arasındaki açı, genital organlar ve idrar torbasındaki sarkmalar değerlendirilir. İdrar yollarında enfeksiyon yada taş olup olmadığı araştırılır. Bazı karmaşık durumlarda, şikayeti tedavi sonrası tekrarlamış hastalarda, ameliyat plânladığımız hastalarda ürodinami dediğimiz özel bir test yapılabilir. Tedavi :
Her hasta için yaşı, ek hastalıkları, şikayetinin şekli ve düzeyi, muayene bulguları , yapılmışsa ürodinamisi değerlendirilip en uygun tedaviye karar verilir. Uygun hastalarda idrar torbasının istemsiz kasılmasını önleyen ilaçlardan yararlanırız, uygun hastalarda cerrahi tedaviyi tercih ederiz. Cerrahi tedavinin özellikle stres tip idrar kaçıranlarda sonuçları başarılıdır. İdrar torbasının boynunun bir meşh yardımıyla yukarı asıldığı ameliyatlar, idrar torbası ve vajendeki sarkmaların onarıldığı ameliyatlar vajinal yoldan yapılabilir ve hasta iyileşme sürecini karından ameliyatlara göre çok daha rahat geçirir. Ameliyat süresi yaklaşık 30-60 dakika civarıdır. Hastanede kalış 1-2 gündür. Müdahale vajinal yoldan yapıldığı için iyileşme süreci hızlıdır. Fizik tedavi yöntemleri, Botoks uygulamaları da henüz yaygınlaşmamış yeni tedavi yöntemleridir.
Son söz;
Tedavi başarısı birçok faktöre bağlı olarak bireysel farklılıklar gösterir ve ortalama %70-90’dır. Tedavi olmaz ve bununla yaşamaya devam ederseniz, şikayetiniz giderek artacak ve yaşlılıkta başkalarının bakımına ihtiyaç duymanıza sebep olabilecektir. Çok ileri yaşlarda hem operasyonun riskleri artacak hem de başarısı düşecektir . Bu nedenle kulaktan duyma yanlış bilgilerle hareket edip ya da utanıp muayeneden kaçmayınız.Herkese uygun bir tedavi seçimi yaparak yardımcı olmak, bu durumu önleyemesek bile hayat kalitesini artırabilecek önerilerde bulunmak için bizler buradayız.
Saygılarımla.
Op. Dr. Esra Can BEYAZLI
