Dismenore adet kanaması sırasında olan ağrı için kullanılan bir tıbbi terimdir. Adet ağrısı primer ve seconder olmak üzere ikiye ayrılabilir.
Primer dismenore dediğimiz adet ağrısı tipi; genellikle yaşamın ilk adetleriyle beraber başlayan, uzun yıllar devam eden, her adet döneminde tekrarlayan ve diğer hastalıklardan kaynaklanmayan ağrı tipidir. Ağrı genellikle adetten 1-2 gün önce veya adet kanamasının başladığı gün başlar ve kasık, bel veya uyluk bölgelerinde hissedilir. Ağrı, hafif veya şiddetli olabilir, tipik olarak 12-72 saat sürer ve bulantı, kusma, halsizlik hatta ishal ile birlikte olabilir. Ağrılar genellikle yaş ile birlikte azalarak kaybolabilir.
Sekonder dismenore, ağrısız bir dönemden sonra kadının üreme organlarında endometriozis, adenomiyozis, uterus myomları veya enfeksiyon gibi rahatsızların neden olduğu ağrılardır. Sekonder dismenore ağrısı genellikle adet döngüsünden daha erken başlar ve klasik adet ağrısından daha uzun sürer. Ağrıya genellikle bulantı, kusma, halsizlik veya ishal eşlik etmez.
Adet krampları, adet döneminde salgılanan prostaglandin adı verilen kimyasal maddelerin rahmi kasmasından kaynaklanır. Rahim çok güçlü bir şekilde kasılırsa, içerisindeki kan damarlarına karşı baskı yaparak rahim kas dokusuna giden oksijen beslemesini kesebilir. Ağrı, kasın bir kısmının oksijensiz kalması nedeniyle ortaya çıkar.
Adet ağrıları genellikle 3 günden uzun sürmez, eğer ağrılarınız 2-3 günden uzun ve olağandışı şiddetliyse doktorunuzla görüşme zamanı gelmiştir denilebilir. Unutulmamalıdır ki, adet ağrıları tedavi edilebilir bir durumdur. Hafif adet ağrılarında rahatlamak için; ağrınız başladığı anda doktorunuzun verdiği ağrı kesicileri kullanabilirsiniz. Ancak ağrı kesici ilaçlar, adet miktarında ve süresinde kısalmaya yol açabilir. Bu durum sizi ve sağlığınızı etkilemez. Ağrılarınızı hafifletmek için; ağrı kesicilerin yanı sıra karnınıza sıcak su torbası yerleştirebilir, bel ve karın bölgenize masaj yapabilir, kafein, sigara ve alkolden uzak durup dinlenebilirsiniz. Düzenli egzersiz yapan kadınlar genellikle daha az adet ağrısı çekerler. Krampları önlemeye yardımcı olmak için egzersizi haftalık rutininizin bir parçası haline getirebilirsiniz. Eğer bu önlemlere rağmen ağrılarınız ile başa çıkamıyorsanız ileri tedavi için doktorunuza başvurabilirsiniz.
Op. Dr. Aycan KOPUZ
Uzman kadromuz sorularınızı yanıtlıyor.
Fethiye Mah. Ulu Cad. No:1 Nilüfer BURSA/TÜRKİYE