29 Mart 2018

Çocuklarda Tuvalet Eğitimi

Tuvalet Eğitimine Başlama Yaşı Nedir?

En uygun başlama zamanı 24 -36 ay arasıdır.
Ülkemizde başlama yaşı ortalama 22 ay olup tamamlanma yaşı ortalama 28 aydır.
Kızlarda biraz daha erken tamamlanma olmaktadır.

Hazır Olma Kriterleri Nedir?
Çocuk İçin;

Çocuğun yaşı uygun olmalıdır. 
Fiziksel, zihinsel ve ruhsal olarak da hazır olmalıdır.

Anne İçin;

Ruhsal hazırlık önemlidir.
Annede yoğun kaygı olmamalıdır.
Anne tuvalet eğitimini bir başarı öyküsüne dönüştürmemelidir.
Olayı gidişatına bırakmalıdır.
3 yaşa kadar hiç eğitim vermemek doğru değildir.

ÇOCUĞUN HAZIR OLDUĞUNA DAİR FİZİKSEL BELİRTİLER NEDİR?

  • Oturabilme, çömelebilme, yürüyebilme,
  • Pantolonunu indirip çekebilme,
  • Eşyalarını yerlerine koymaya başlama,
  • Kuru kalkma,
  • 2 saatten uzun kuru kalabilme,
  • Islak bez sayısında azalma,
  • Düzenli barsak hareketlerinin varlığı,
  • İdrarını bir kerede yapabilme,
  • Islak ve kuru arasındaki ayrımı fark edebilme,
  • Islak olduğunda rahatsız olma,

ÇOCUĞUN HAZIR OLDUĞUNA DAİR ZİHİNSEL BELİRTİLER NEDİR?

  • En az 8-10 kelimeyi kullanabilme,
  • Sıkıştığını söyleyebilme,
  • Söylenenleri anlayabilme, yapabilme,
  • Kısa ve öz yönlendirmeleri anlayabilme,
  • Kaka ve çişinin geldiğini fark edebilme,

ÇOCUĞUN HAZIR OLDUĞUNA DAİR RUHSAL BELİRTİLER NEDİR?

  • Hayır diyerek bağımsızlığını göstermeye başlaması,
  • Anne ve babayı memnun etme konusunda isteklilik,
  • Aile bireylerini taklit etmeye başlaması,
  • Tuvalete gitmenizle ilgilenmeye başlaması,
  • Diğer çocukların nasıl kaka yaptıklarını merak etme,
  • Islak veya kakalı bezden rahatsız olma,
  • Tuvaleti kullanmak isteme,
  • Tuvalette bir süre oturabilme,
  • Korkmama ve kaygı duymama gibi davranışların varlığı,

TUVALET EĞİTİMİNDE HER ÇOCUK FARKLI DAVRANIR

• Tuvalet eğitimini her sağlıklı çocuk ister.
• Sonunda başaramayan sağlıklı çocuk yoktur.

BAŞARISIZLIK SEBEBLERİ NEDİR?

Ya baskıya karşı koymaktadır,
Ya da gelişimini tamamlayamamıştır.

EĞİTİM, SADECE TUVALETİNİ HABER VERMEK DEĞİLDİR, ŞUNLAR DA YAPILMALIDIR:

Çocuğa şu konularda bilgi verilir:

– Büyükler nereye yapıyor?
– Kuru kalmak iyi bir şey.
– Öykülerdeki kahramanlar nereye yapıyor?
– Uygun kelimeler seçilir.
– Çiş ve kakanın pis ya da oyuncak olmadığı anlatılır.

  • İşlemin ne olduğunu öğrenmesi ilk başarıdır.
  • Tuvalete gitmeli
  • Külotunu çıkarmalı
  • Tuvalet temizliği yapabilmeli
    – Kızlar önden arkaya silmeli
  • Külotunu giymeli
  • Sifonu çekebilmeli
  • El yıkamalı

TUVALET EĞİTİMİNDE ÖNEMLİ BASAMAKLAR;

  • Ailenin çocuğu alıştırması
  • Güven kazandırması
  • Tüm bakıcılar arasında eşgüdüm olmasıdır.

TUVALET EĞİTİMİ NASIL OLMALI?

Önce bir lazımlık alınır, benimsetilir
 – Lazımlık çocukla birlikte seçilebilir
– Çocuğun oyun odasında tutulabilir
– Önce kıyafeti ile oturup alışmalı
– Lazımlıktan korkarsa önce bir süre ara verilir
– Kullanırken lazımlık tuvalette olmalı

TUVALETE ADAPTÖR ALINMASI;

– Lazımlıktan sonra alınır,
– Ayağının yere değmesi gerekir

EĞİTİM NASIL KOLAYLAŞTIRILIR?

  • Aile bireylerini tuvalet sırasında gözlemlemesi gerekir.
    – Kız anneyi, erkek babayı gözler
    – Arkadaş, abi, abla gözlemi yapılabilir
  • Sifon çekimine önce bir kâğıdın atılarak çocuğun alışması gerekebilir
  • Çocuğun bezindeki kakanın tuvalete atılırken çocuğun görmesi uygun olur.

TUVALETE GİTME SIKLIĞI NE OLMALI?

  • Aile istediği için gitmesi uygun olmaz, çocuğun tuvaletinin geldiği zamanların gözlemi yapılır,
  • Tuvaletinin geldiğini fark ettiği için tuvalete gitmesi sağlanır,
  • Başlangıçta günde 3 kez, yemeklerden 20-30 dakika sonra, 5-10 dakika lazımlığa oturmalı,
  • Daha sonra 2-3 saatte bir lazımlığa 3-5 dakika oturmalı.

TUVALET EĞİTİMİ SIRASINDA BEZ İLE İLGİLİ NASIL DAVRANILMALIDIR?

  • Önce bezi bebeklikteki gibi sık değiştirilir
  • Daha sonra bez tamamen çıkarılır
  • Normal külot birlikte seçilir
  • Uyurken alta koruyucu bez kullanılır
  • Gerekirse alıştırma külotları kullanılır ama,
    – Eğitimin başlangıcında uygun değil
    – Islaklığı hissedemez
    – Süreci uzatabilir
    – Dışarıda kullanılabilir

ERKEK ÇOCUK;

  • Önce oturarak eğitim almalı. Eğer bu şekilde öğrenmezse sonra kaka için oturmak istemeyebilir
  • Babasını görerek ayakta yapmayı öğrenmelidir.

TEMİZLİK NASIL YAPILMALI?

  • Tuvalet kâğıdı kullanma öğretilir.
  • Kızlarda yukarıdan aşağı temizlik öğretilmeli
  • Sifonu çekme
  • El yıkama öğretilmelidir.

PİS OLARAK HİSSETTİRMEMELİ!!!

Takıntı ve sert hareketlerle temizleme yapılmamalıdır.
Aksi takdirde; İdrar tutma alışkanlığı başlar, kabızlık gelişebilir.

TUVALET EĞİTİMİ SONUNDA;

  • Başarılı olduğunda ödüllendirme yapılır:
    –Aferin!
    –Alkışlama
    –Başarı çıkartmaları
    –Birlikte anneanneyi arama
    –Çok abartmamalı
  • Başarısız olduğunda
    –Cezalandırmama
    –Düş kırıklığı yaşamama
  • Zaman zaman başarısızlıklar olabilir. Bu durumda yapılacaklar:
    –Hoşgörü
    –Bir süre eğitime ara verme
    –Sabırlı olma
    –6-8 ay sürebilir
    –Organik bir sorun olabilir mi araştırılır.

BAŞARISIZLIK SEBEBLERİ NE OLABİLİR?

  • Çocuk eğitimi tamamen reddediyorsa:
      – Doğru zaman mı?
      – Aşırı baskıya olumsuz yanıt mı veriyor?
  • Eğitim iyi giderken başarısızlık sebebi ne olabilir?
    – İdrar yolu enfeksiyonu?
    – Mesane işlev bozukluğu?
    – Kabızlık?
    – Korkma?
    – Eğitim verenlerin kaygısını hissetme

GECE İŞEME EĞİTİMİ NASIL VERİLİR?

  • Gündüz idrar tutma alıştırmaları yapılır.
  • Gece yatmadan sıvı kısıtlaması,
  • Yatmadan önce tuvalete gitmesi,
  • Gece bir kez tuvalet için uyandırılır.
    – Uyuduktan 2 saat sonra
    – Alarm çaldırarak olabilir.
  • Gece bez bağlanmaz
    – Alta koruyucu
    – Alıştırma külotları daha uygun olur.
  • Çocuğun çarşaf değiştirmeye katılımı sağlanır.
  • Ceza verilmez
  • Islak ve kuru geceler için günlük tutulur.

TUVALET EĞİTİMİNDE DOĞRULAR NELERDİR?

  • Sabır ve anlayışla eğitime devam edin
  • Umutsuzluğa ve kaygıya kapılmayın
    – 6-8 ay sürebilir
    – Erkeklerde biraz uzun zaman alabilir.
  • Uygun zaman seçimi
     – Konuya yoğunlaşın
    – Gergin olmayın
  • Her çocuk farklıdır
    – Çocuğun duygularını izleyin
    – Esnek olun
  • Gerektiğinde profesyonel yardım alın

TUVALET EĞİTİMİNDE YANLIŞLAR NELERDİR?

  • Çocuğun kendini pisletmesi konusunda ailenin ilgisiz tutumu
  • Kötü şartlara izin verme
  • Genelde çok katı ve baskıcı tutum
  • Zor kullanma
  • Çocuk istismarı
  • Yetişkin dönemde mükemmeliyetçilik
  • İdrar tutma alışkanlığı
  • Kabızlık

Uzm. Dr. Gönen ÇELEBİ

Daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Uzman kadromuz sorularınızı yanıtlıyor.

© PembeMavi Hastanesi. Tüm hakları saklıdır.
Web Tasarım Bursa Web.

© PembeMavi Hastanesi. Tüm hakları saklıdır.
Web Tasarım Bursa Web.

Gönder
1
Merhaba, bilgi almak istiyorum.
Merhaba, bilgi almak istiyorum.