Gebelik Kesesi Ne Zaman Görülür?

Gebelik kesesi, döllenme sonrası yaklaşık 3-4 hafta içinde (son adet tarihinden itibaren 4-5. hafta) transvajinal ultrason ile görülmeye başlar. Ancak bu süre kişiden kişiye değişebilir. Beta hCG seviyesinin 1000-2000 mIU/mL’ye ulaşması gerekir ki gebelik kesesi ultrason ile tespit edilebilsin. Eğer ilk ultrasonda gebelik kesesi görülmezse, beta hCG düşükse veya ovülasyon geç olmuşsa, 1 hafta sonra kontrol ultrason önerilir.

Gebelik kesesi görüldükten yaklaşık 1-2 hafta sonra, yani 6-7. gebelik haftasında kalp atışı izlenmeye başlar. İlk ultrasonda (4-5. hafta) gebelik kesesi görülür, 5-6. haftada sarı kesecik (yolk sac) ve embriyo gelişmeye başlar, 6-7. haftada ise embriyonun kalp atışı transvajinal ultrason ile tespit edilir. Kalp atışı dakikada 120-160 atım arasında olmalıdır. Eğer 7. hafta sonrasında hala kalp atışı tespit edilememişse, bu hamilelik kaybı (missed abortion) işareti olabilir ve doktorunuz durumu değerlendirecektir.

Gebelik kesesi görülmemesinin birkaç nedeni olabilir: (1) Çok erken ultrason yapılmış olabilir – Beta hCG henüz yeterince yükselmemiş olabilir, 1 hafta sonra kontrol ultrason önerilir. (2) Ovülasyon geç olmuş olabilir – Hamilelik tahmini tarihten 1-2 hafta daha genç olabilir. (3) Ektopik (dış) hamilelik – Gebelik rahim dışında (genellikle tüp içinde) gelişmiş olabilir, acil müdahale gerekir. (4) Biyokimyasal hamilelik – Çok erken dönemde gelişmeyen hamilelik (kimyasal gebelik). Bu durumda mutlaka doktorunuza danışmalı, beta hCG takibi yapılmalı ve ektopik hamilelik riski değerlendirilmelidir.

Gebelik kesesi genellikle beta hCG seviyesi 1000-2000 mIU/mL‘ye ulaştığında transvajinal ultrason ile görülür. Ancak bu eşik değer laboratuvarlara ve ultrason cihazının kalitesine göre değişebilir. Bazı kaynaklarda 1500 mIU/mL üzerinde olduğunda gebelik kesesinin mutlaka görülmesi gerektiği belirtilir. Beta hCG 2000 mIU/mL üzerindeyken gebelik kesesi hala görülmüyorsa, ektopik hamilelik şüphesi artar ve acil değerlendirme gerekir. Beta hCG her 48-72 saatte yaklaşık 2 katına çıkmalıdır (en az %66 artış). Eğer yükselme yeterli değilse, bu da sorun işareti olabilir.

İlk ultrason genellikle 5-7. gebelik haftasında yapılır. Bu ultrasonda şunlar görülmelidir: (1) Gebelik kesesi: Rahim içinde, yuvarlak veya oval şekilli, sıvı dolu kese. (2) Sarı kesecik (yolk sac): Gebelik kesesinin içinde, bebeğin ilk beslenme kaynağı. (3) Embriyo (fetal pol): 6. haftadan itibaren küçük bir nokta olarak. (4) Kalp atışı: 6-7. haftadan itibaren tespit edilebilir. (5) Korpus luteum: Yumurtalıkta, hamileliğin ilk 12 haftasını destekleyen yapı. İlk ultrasonda tüm bunlar görülmeyebilir – hamilelik haftası henüz erken olabilir. Bu durumda 1-2 hafta sonra kontrol ultrason yapılır.

Gebelik kesesi her hafta yaklaşık 1 mm (7 mm/hafta) büyür. İlk görüldüğünde (4-5. hafta) 2-3 mm, 5. haftada 5-6 mm, 6. haftada 10-15 mm, 7-8. haftada 20-30 mm boyutunda olmalıdır. Gebelik kesesi boyutu (GKO – Gebelik Kesesi Ortalama Çapı) ölçülerek hamilelik haftası tahmin edilebilir. Formül: Gebelik haftası = GKO (mm) + 30 (gün). Örneğin 10 mm’lik bir gebelik kesesi yaklaşık 40 gün (5 hafta 5 gün) hamilelik anlamına gelir. Eğer gebelik kesesi beklenen boyuttan önemli ölçüde küçükse, bu hamilelik kaybı veya gelişme geriliği işareti olabilir.

Boş gebelik kesesi (anembryonic gestation / blighted ovum), gebelik kesesinin görülmesine rağmen içinde embriyo gelişmemesi durumudur. Bu durum genellikle biyokimyasal hamilelik veya missed abortion (kaçırılmış düşük) olarak adlandırılır. Gebelik kesesi 25 mm veya daha büyük olduğunda içinde sarı kesecik görülmüyorsa, ya da sarı kesecik görülüp de embriyo gelişmiyorsa bu tanı konur. Nedenleri arasında kromozom anormallikleri, hormonal sorunlar veya implantasyon problemleri olabilir. Bu durumda vücut genellikle kendiliğinden düşük yapar, ya da doktor medikal veya cerrahi yöntemle hamilelik sonlandırılabilir. İlgili konu: Kan Uyuşmazlığı