Doğum sonrası ilk 6 haftayı içeren döneme lohusalık denir. Doğumdan hemen sonra vücutta fiziksel ve ruhsal bazı değişiklikler olur. Yaklaşık 3 gün içerisinde memeler dolgunlaşır, gerginleşir, hassaslaşır ve sütle dolar.
Bebeğin ilk kakası mekonyum denilen hafif yeşilimsi-kahverengi renktedir. İlk 24 saatten sonra renk sarı-kahverengi renge döner. Bebek doğduğunda üzerinde krem benzeri, beyaz bir madde olabilir. Vernix adı verilir ve saatler geçtikçe eriyerek kaybolacaktır. Bunları çıkartmak için bebek cildini silmeye veya yıkamaya gerek yoktur. Genellikle erken doğan bebeklerde görülür.
Göbek kordonu plastik bir mandalla bağlanmıştır ve 7-10 gün içerisinde kordon kuruyup düşer.
Yeni doğan bebeklerde sarılık hafif miktarda genellikle olacaktır. Ancak nadiren şiddetlenebilir. Sarılığın şiddetli olmaması için sık emzirme ve ekstra sıvı verilmesi uygundur. Bunlara rağmen sarılık artıyorsa, bebeğin göz içleri ve cildinde portakal rengine çalan bir sarılık başlarsa tıbbi müdahale (fototerapi) gerekebilir.
Mutlaka çocuk doktoru kontrolünde bulundurulmalıdır. Kız bebeklerde nadiren de olsa 2-3 hafta sürebilen kırmızı renkte giderek sulu-kahve renge dönüşen vaginal kanama olabilir. Anneden geçen hormonların etkisine bağlıdır.
Doğum sonrası ilk günlerde gerek doğum eylemini yorgunluğuna, gerek bebeğin huzursuzluğuna bağlı olarak yorgunluk olabilir.
Dikiş yerlerindeki rahatsızlık ve ağrılar özellikle yürümede ve oturmada zorlanmaya neden olabilir. Oturma esnasında simit şeklinde havlu, sünger yada hava yastıkları faydalı olacaktır. Tuvalet esnasında dikişlerin temiz tutulması ilaç kullanmaktan daha faydalıdır. Vücut şeklinizin normale dönmesi aylar alabilir. Karın bölgesinde sıvı ve yağ birikimi mutlaka tüm gebeliklerde olacaktır. Kaslardaki esneme ve öne doğru karnın sarkmasına ilişkin ilk 6 hafta egzersize gerek yoktur. Lohusalık bittiğinde karın kaslarını kuvvetlendirici egzersizlere başlanabilir. Ciltte çatlaklar olmadığı sürece ve aşırı kilo alınmadığında karın eski haline dönecektir.
Rahim ise birkaç haftada normal yerine dönecektir. İlk günlerde rahmin küçülmesi uzmanlarca kontrol edilmeli vaginal kanama miktarı takip edilmelidir. Bazen ilk kanamalarda plesanta parçaları olabileceğinden ağrı ve kanamada artışa yol açabilir. Normal doğumda ve sezaryan da dikiş yerleri kontrol edilmelidir.
Doğumdan 3-4 gün sonra doğum sonu depresyon sıklığı hiç de az değildir. Bu, hormonlardaki değişikliklere, doğum travması ve bebeğin sorumluluğuna bağlıdır. Anne endişeli hırçın, ani duygusal değişimler geçiren sık sık ağlayan birine dönüşebilir. Bazen bu depresyon gözden kaçabilir Ancak fark edildiğinde mutlaka bir psikiyatri uzmanı tarafından takip ve tedavisi uygundur. Hayat hiçbir zaman eskisi gibi olmayacaktır. Özellikle ilk 6 hafta çok zordur. Gece düzenli uyku uyuyamamak, sık sık bebeği emzirme zorunluluğu çok yıpratıcı olabilir. Ancak her bebek kendi düzenini kuracaktır. Bebeğin ilk tepkileri ve gülüşü ile bu zorluklar azalacaktır.
